Bertran Stomp behaalt molenaarsexamen

STEENDEREN/BRONKHORST – Bertran Stomp is donderdag 4 november geslaagd voor het landelijk molenaarsexamen. Het team van vrijwilligers en vrijwillig molenaars van de Bronkhorster Molen is trots op dit resultaat. Naast de felicitaties kreeg Bertran een lijvig boek over molenbouw cadeau.

Kennismaken
Bertran Stomp (1959) verhuisde meerdere keren voordat hij in Dieren neerstreek. Eerst als vierjarige jongen van geboorteplaats Ede naar Rijswijk. Daar groeide hij op. Hij volgde een studie elektrotechniek en ging aan het werk bij Philips in Apeldoorn, de stad waar hij twintig jaar zou wonen. “Bij Philips kreeg ik de kans om bedrijfskunde te studeren”, vertelt Bertran. In 2000 startte hij in Utrecht zijn eigen adviesbureau. Vanaf 1996 woont hij in Dieren. “In 2010 verkocht ik mijn bedrijf. Ik was 54 en er zijn meer leuke dingen om te doen.”

In 2013, na drie jaar als zzp’er aan diverse projecten te hebben meegewerkt, besluiten Bertran en zijn vrouw vrijwilligerswerk te gaan doen in Kenia. “Daarvoor moet je solliciteren”, legt hij uit. “Ik wilde mensen gaan helpen om hun microfinanciering te gebruiken waar het voor bedoeld is en mijn vrouw wilde in de ouderenzorg aan de slag. Die twee dingen zochten we binnen één project maar dat bleek lastig. Toen het ook gevaarlijk werd na een aanslag in Nairobi, hebben we nog gekeken naar projecten in Tanzania, maar ook daar konden we niet samen aan de slag.”

Molenaar
Uiteindelijk werd zijn aandacht getrokken naar een advertentie waarin een molenaar werd gezocht op de Witte Watermolen bij Molenplaats Sonsbeek in Arnhem. “Ik heb een grote liefde voor cultureel erfgoed en heb er met veel plezier de opleiding tot watermolenaar gedaan. Ik heb tijdens de opleiding ook gewerkt in de Oliemolen in Eerbeek, in het Nederlands Openluchtmuseum en de Mallumse Molen in Eibergen. Na twee en een halfjaar slaagde ik voor mijn diploma watermolenaar.”

Intussen hadden de windmolenaars bij het openluchtmuseum Bertran overgehaald om ook de opleiding voor windmolens te gaan doen. In het openluchtmuseum zijn vier instructeurs. “Ik heb toen een van hen, molenaar Geert Buijs gevraagd of hij nog één molenaar wilde opleiden en dat wilde hij.”

Geert Buijs is naast molenaar in het openluchtmuseum ook molenaar van de Bronkhorster Molen in Steenderen en van de houtzaag- en korenmolen Agneta in Ruurlo én hij is leraar en examinator voor de molenaarsexamens. “Op 20 januari 2018 startte ik als leerling-molenaar op de Bronkhorster Molen, maar maakte in die jaren ook kennis met andere molens. Dat is een vereiste om het diploma te kunnen halen.”

In december 2019 ging Bertran op voor het Gelderse molenaarsexamen in Garderen. Toen dit examen met goed gevolg was volbracht zou in april 2020 het landelijk examen worden afgenomen, maar dit werd afgelast vanwege corona.

“Op 4 november mocht ik alsnog op voor het landelijk examen op de Braakmolen in Goor en ik slaagde.” Bertran is tevreden. “Met vier examinatoren begon het examen buiten op de stelling. Zij vroegen me om de draaiende molen te maken. Er stond een windkracht 3, ik legde er twee volle zeilen op, maar het kruien ging zwaar. Er volgde vragen over de molen, het wiekensysteem en de zeilslag.”
Het examen vervolgde in de kap van de molen en daarna op de steenzolder met allerlei vragen over de werking van de molen. Tot slot hoorden de examinatoren tijdens het theorie-examen graag goede antwoorden op vele vragen over andere molens, zoals een zaagmolen of pelmolen, de molenbiotoop en over het weer.

Inmiddels is Bertran Stomp voltijds vrijwilliger. “Ik ben per week toch snel zes dagen aan het werk. Eén keer per maand ben ik een dag bij de Eerbeekse oliemolen, maar die is nu gesloten en gaat in april weer open voor het publiek. In het openluchtmuseum ben ik één of twee keer per week en elke zaterdag sta ik op de Bronkhorster Molen”, somt hij op. “Maar ik ben ook projectcoördinator van de Voedselbank Arnhem, het distributiecentrum voor Gelderland/Utrecht.”

Bronkhorster Molen
Elke zaterdag zijn de vrijwilligers in de Bronkhorster Molen aan het werk. Voorzitter en molenaar Rieks Eggens, secretaris/penningmeester en molenaar Joop Rutten, molenaars Geert Buijs, Bertran Stomp en Bertie Blok en vrijwilliger Joop Speet onderhouden dit cultureel erfgoed wat op de gemeentelijke monumentenlijst staat. Groot onderhoud wordt gedaan door de molenmaker maar kleine onderhoudsklussen doen zij zelf. Ook zorgen zij ervoor dat de toonbank van de molenwinkel vol staat met meelproducten. Bij voldoende wind kunnen zij malen. “Het is sinds de coronacrisis zelfs drukker geworden. We hebben gelukkig ruimte genoeg en de deuren staan open.”

Voor een aanvulling op het assortiment heeft Bertran zich intussen verdienstelijk gemaakt. “Door mijn opleiding in korenmolens heb ik affectie gekregen met brood. Je kunt pas weten of je goed hebt gemalen als je je eigen brood geproefd hebt. Ik vond koken al leuk en volgde de module broodbakken bij het Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde (AKG). Ik vind het leuk om klanten te adviseren, heb verschillende recepten gemaakt en nu ook de broodmix Bronkhorster Molenaarsbrood samengesteld om eigen brood te bakken in de broodbakmachine. Het kan niet mislukken, gemak dient de mens.”

Samenwerking
Molenaar Stephan Fransen van de Hackfortsche Windmolen in Vorden heeft tijdens de opleiding ook leertijd doorgebracht op de Bronkhorster Molen en er zijn proefexamen afgelegd. In de voorbereiding voor het examen zijn Bertran en Stephan met elkaar opgetrokken. Daar is een samenwerking uit voortgekomen. “Er zijn weinig molenaars, dan is het fijn dat er iemand is die weet hoe de molen werkt en daar, mocht dit nodig zijn, een beroep op kan doen”, vertelt Bertran. “Daarom gaan we in de toekomst ervoor zorgen dat de molenaars van de twee molens elkaar kunnen helpen. Daarnaast heb ik een broodmix voor in hun winkeltje gemaakt, waar ook heerlijke pannenkoekenmix en streekproducten uit Vierakker te koop zijn.”

Naschrift:
Dit artikel is geschreven door Liesbeth Spaansen en eerder gepubliceerd in weekblad Contact Bronckhorst/Achterhoek Nieuws